Het intern noodplan : een onmisbaar hulpmiddel bij een nucleair incident

Het intern noodplan (INP) maakt integraal deel uit van een dynamisch risicobeheersingssysteem. Het wordt beschreven in het koninklijk besluit van 27/03/1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (BS 31/03/1998). In de realiteit beperkt men zich  echter vaak tot het organiseren van de evacuatie in het geval van brand. Ook aan nucleaire incidenten moet aandacht worden geven.

Het koninklijk besluit van 16 februari 2006 betreffende de nood- en interventieplannen (BS 15/03/2006) heeft de rol van het intern noodplan (INP) in het geheel van multidisciplinaire interventies bij noodsituaties nader bepaald. Het INP is een document dat wordt opgesteld op het niveau van de onderneming en/of de instelling, met als doel de schadelijke gevolgen van een noodsituatie te beperken met behulp van aangepaste materiële en organisatorische noodmaatregelen. Onder noodsituatie verstaat men: "elke gebeurtenis die schadelijke gevolgen voor het maatschappelijk leven veroorzaakt of veroorzaken kan, zoals een ernstige verstoring van de openbare veiligheid, een ernstige bedreiging ten opzichte van het leven of de gezondheid van personen en/of ten opzichte van belangrijke materiële belangen, en waarbij de coördinatie van de disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of om de schadelijke gevolgen te beperken” (art. 6§2).

Het INP omvat dus de fiches die zorgen voor de coördinatie van het alarm slaan, verzamelen en beschermen om elke paniekbeweging of irrationele handeling te vermijden. Het moet rekening houden met de risico’s waaraan de onderneming wordt blootgesteld, bijvoorbeeld een gijzeling, een gasontploffing, chemische risico’s, de nabijheid van een risicovol bedrijf, enz. De opstelling van dit plan moet natuurlijk worden gevolgd door duidelijke informatie aan het personeel en oefeningen.

Wegens het risico op een nucleair ongeval dat te wijten is aan de installaties die aanwezig zijn op ons grondgebied of in de buurlanden, mag ook de toepassing van dit luik van het INP niet worden verwaarloosd. Het document beantwoordt de vraag “wie doet wat en hoe”, niet alleen opdat men klaar zou zijn om op een gepaste en gecoördineerde manier te reageren in geval van een crisis, maar ook om te sensibiliseren en instructies te geven aan de werknemers die kalm zullen moeten kunnen blijven in hun interventie en werking. Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten: het beheer van jodiumtabletten, het proces voor het binnenhouden of evacueren van groepen (scholen, kinderdagverblijven, ziekenhuizen) en in alle andere plaatsen waar mensen aanwezig kunnen zijn, het definiëren van ieders rol. Sommige instellingen zullen bovendien rekening moeten houden met het feit dat ze een specifieke rol zullen moeten spelen als mensen van het terrein, die rechtstreeks betrokken zijn bij de bescherming van de bevolking (interventiekorps, overheden op alle niveaus, enz.).

Het is uiteraard niet de taak van de ondernemingen om het risico op een nucleair incident te vermijden en evenmin om de schade te vermijden. Het beperken van de schade maakt echter wél integraal deel uit van een goed preventiesysteem. En het invoeren van dit intern noodplan is een essentieel onderdeel daarvan. De actualiteit legt ons op, zonder in paranoia te willen vervallen, om het luik "nucleair incident" te ontwikkelen op verschillende niveaus, afhankelijk van de nabijheid van het mogelijke gevaar. Ten slotte dient te worden opgemerkt dat de schriftelijk opgestelde procedures in het INP integraal deel uitmaken van het brandpreventiedossier (KB 28/03/2014 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen (BS 23.4.2014)).

Onze preventieadviseurs kunnen u bijstaan met het invoeren van dit Intern Noodplan.

Colette PAULIS,
Preventieadviseur Technical Risk Management

Verschenen in Actuascan, oktober 2016, nr.9