spmt-arista

We spreken met Michel Muller, preventieadviseur-arbeidsgeneesheer bij Cohezio,  over de maatregelen die men kan nemen om burn-outs te voorkomen. Maatregelen die betrekking kunnen hebben op de globale organisatie van de werkomgeving, maar ook op het individu.

 
Dr Muller, welke globale maatregelen kan de werkgever nemen om het risico op burn-out te voorkomen bij zijn werknemers?

Er zijn een aantal gekende stressfactoren die tot een burn-out kunnen leiden. Het gaat om de werkbelasting, de mate van autonomie, de sociale steun die men krijgt van collega’s of van de hiërarchische lijn en eveneens de beloning die men krijgt voor zijn werk.  Dat houdt dus onder andere concreet in: een te hoge werklast, werken in gevaarlijke omstandigheden, met beperkte middelen moeten werken, rollenconflicten, een gebrek aan erkenning of steun,…

In de wetenschappelijke literatuur vindt men meerdere manieren om de preventie van burn-out binnen een organisatie aan te pakken. De meest efficiënte maatregelen hebben betrekking op een verzachting van de eisen die gesteld worden aan de werknemer: de nagestreefde doelstellingen tot een realistischer niveau brengen;  de globale werkdruk verlagen; werkprocedures herorganiseren, het administratief werk verminderen, het werk meer gelijk verdelen, …

Andere strategieën die ook bijdragen tot de preventie: de medewerkers stimuleren te participeren in het beslissingsproces, het opzetten van procedures voor de hiërarchische lijn rond conflictbeheersing, de communicatie tussen de hiërarchische lijn en de medewerkers verbeteren – in de twee richtingen - het werk van elkeen waarderen en erkennen,…

 

Wie moet in de eerste plaats gesensibiliseerd worden rond de nood aan preventie?

Om de efficiëntie en duurzaamheid van deze maatregelen te garanderen, is het belangrijk dat in de eerste plaats de werkgever zelf, maar ook de hiërarchische lijn, gesensibiliseerd worden rond het probleem. Indien deze personen niet ‘mee’ zijn, loopt men het risico dat de interventie niet meer dan een slag in het water zal zijn.

 

Bestaan er ook technieken die door de werknemers zelf kunnen worden toegepast om een burn-out te voorkomen?

De personen die het vaakst getroffen worden zijn personen die voordat zij een burn-out krijgen zeer betrokken en actief zijn in hun werk, degenen die hoge verwachtingen koesteren. Om die reden is het belangrijk andere interessegebieden te hebben dan enkel het werk. Men dient er zich van bewust te zijn dat er naast werken ook andere belangrijke prioriteiten zijn in het leven: familie, vrije tijd, vrienden, voldoende nachtrust hebben, etc… Aandacht hebben voor gevoelsmatige en lichamelijke signalen zodat men op tijd kan reageren. Niet te veel aarzelen om zaken te doen die men aangenaam vindt en die ons even van de dagelijkse bekommernissen kunnen loskoppelen, of men dat nu alleen of met anderen doet. En ook: de eigen grenzen kennen en nee kunnen zeggen wanneer dezen overschreden dreigen te worden. Dit alles kan in grote mate bijdragen aan de voorkoming van een burn-out.

De onderzoeken wijzen niettemin uit dat al deze individuele attitudes maar op hun efficiëntst zijn wanneer zij ondersteund worden door collectieve maatregelen, maatregelen rond de organisatie van het werk.

   Technieken om jezelf te beschermen tegen burn-out

Een uurrooster opstellen :

  • Ken de nodige tijd toe aan slaap, werk, hobby, familie, verplichtingen (huishoudelijke taken etc.).
  • Laat ruimte voor spontaniteit en flexibiliteit (mogelijke aanpassingen).
  • Voorzie rustperiodes, denk bijvoorbeeld aan pauzes en een middagpauze, maar ook aan uitgaan, sport en ontspanning na het werk.
  • Evalueer de tijd nodig voor elke taak.
  • Hou rekening met mogelijke tijdsopslorpende kanten van bepaalde technologiëen : GSM, internet kunnen iemand 24 uur 'beschikbaar' maken.
  • Poog de uren besteed werk niet te zeer buiten de perken te laten lopen.

Het werk inplannen :

  • Bepaal welke taken of oogmerken de prioriteit moeten krijgen.
  • Neem de tijd om doelstellingen te definiëren en de verschillende mogelijke middelen te evalueren alvorens met het werk te beginnen.
  • De moeilijke taken stapsgewijs aanpakken.
  • Werk taak per taak: men kan zich beter goed concentreren op één taak, dan half op verscheidene tegelijkertijd.

Vermijd perfectionisme :

  • Probeer niet de hele tijd perfect te zijn, dat lukt niemand. Naargelang de omstandigheden kunnen we meer of minder efficiënt zijn. Het heeft geen enkele zin onbereikbare doelen na te streven. Iedereen maakt wel eens fouten, en iedereen kan er ook van leren.

Leer "nee" te zeggen en te delegeren :

  • Men kan niet voor iedereen goed doen.
  • Durf taken af te wijzen.
  • Het is niet nodig steeds andermans werk te doen of andermans problemen op te lossen.
  • Laat het idee varen dat enkel jij een bepaalde opdracht van A tot Z kan verwezenlijken.

Aarzel niet de hulp te vragen van anderen, zowel in als buiten de onderneming.

Hou het werk, in de mate van het mogelijke, afwisselend :

  • Wissel bepaalde taken af met een collega.
  • Deel tips en ervaringen met collega's.

Probeer nieuwe dingen uit.